Wat ga je doen na je pensioen? Meer dan veertig jaar had Theo in het onderwijs gewerkt. Toen hij met vervroegd pensioen kon, wilde hij met 63 jaar niet doelloos op de bank zitten. Hij had immers nog energie genoeg. Theo vond zijn roeping in het vrijwilligerswerk. “Ik vind het belangrijk om me voor iets in te zetten.”
Foto: Els Vegter
Theo ’t Hoen (73) is een actieve senior, die tien jaar geleden afscheid nam als directeur van een school voor moeilijk lerende kinderen. Eigenlijk is hij een Hagenees, maar voor zijn eerste baan kwam hij in 1983 richting Utrecht. Via de Vrijwilligersbank kwam Theo in aanraking met School’s Cool.
“Ik wilde ergens mijn bed voor uit komen en vind het belangrijk om me voor iets in te zetten”
Na School’s Cool volgde al snel zijn volgende project: Taal & Ouders. “Na een introductiecursus werd ik gekoppeld aan een groepje vaders met Marokkaanse, Turkse en Amerikaanse wortels. Dat was een hele leuke start. Ik had lesbrieven over gezondheid en hygiëne. Wat zeg je bij de tandarts en de dokter? Ze moeten zich verstaanbaar kunnen maken, dus ik typte woordjes uit die ze konden leren. Zo groeide hun woordenschat.”
Theo leerde de vaders ook over de structuur van de school: de ouderraad, het bestuur, het 10-minutengesprek en de interne begeleider. Alle termen kwamen voorbij. “Ik merkte dat de vaders meer interesse kregen. De één ging vaker mee naar zwemles of begeleidde een sportdag, de ander bezocht opeens een ouderavond van zijn kind. Ze raakten meer betrokken bij de school en hun kind. Dat was mooi om te zien.”
“De vaders raakten meer betrokken bij de school en hun kind”
De band werd sterker. Samen met de vaders maakte hij wel eens een uitstapje en kreeg een uitnodiging toen een van de vaders officieel Nederlander werd. “Dat was een feestelijk moment, met burgemeester Jan van Zanen in het museum Speelklok. Na afloop mochten we allemaal het museum in.”
Theo begeleidde de vaders twee jaar lang met veel plezier. Toen kreeg hij een nieuwe groep ouders onder zijn hoede, van de Ithaka school in Utrecht. Dit zijn internationale schakelklassen die leerlingen begeleiden in hun groei naar een volwassen bestaan. De ouders zijn vaak hoog opgeleid en expats. Theo kreeg een groepje moeders van allerlei nationaliteiten.
“Mijn eigen Engels is zienderogen verbeterd in die jaren. We werkten rond lesbrieven en teksten. Ik gaf ze huiswerk en nam Nederlandse liedjes op van YouTube. Dan stuurde ik een tekst met ontbrekende woordjes die ze moesten invullen. Wel moest ik mijn verwachtingen bijstellen. Deze mensen konden zich met Engels prima redden bij de tandarts of de dokter. Het ging nu meer om conversatie leren. De moeders leerden razendsnel. Er was ruimte om meer te vertellen over de Nederlandse cultuur, de legende van Sinterklaas, Kerst en Koningsdag. Zo zijn we in december samen naar het Catherijne Convent gegaan naar het huis van Sinterklaas.”
“Mijn eigen Engels is ook zienderogen verbeterd”
Uiteindelijk valt de groep uit elkaar, mede door verhuizing en corona. Theo krijgt opnieuw een groep moeders van de Ithaka-school. Het zijn expats, Nigeriaanse, Marokkaanse en Pakistaanse vrouwen waarbij de niveauverschillen in taal groot zijn. “Sommigen konden nauwelijks lezen en schrijven. Dat was lastig. De taalconsulent bij Taal Doet Meer heeft me geholpen met meer gedifferentieerd lesmateriaal.”
Tien jaar lang heeft Theo verschillende groepen begeleid. Hoe kijkt hij terug op zijn werk voor Taal & Ouders?
Theo: “Ik heb veel bewondering voor hun inzet. Het is knap hoe ze zich erdoorheen slaan in zo’n vreemde cultuur en niet verbitterd raken. Ze zijn vaak heel trots op hun kinderen. De lessen hebben mij veel voldoening gegeven en ik vond het fijn om iets voor deze mensen te kunnen betekenen. Het is natuurlijk ook mijn vak geweest. Als mensen blij en tevreden zijn, ben ik dat ook.”
“Kansgelijkheid is er echt nog niet. Het doet je beseffen hoe goed we het hebben”
Zelf heeft Theo ook veel van de afgelopen jaren geleerd. “Het zet je ook wel op je plaats. Ik heb zulke verschillende groepen gehad en ben wel eens bij de mensen thuis geweest. Kansengelijkheid is er echt nog niet. Het doet je beseffen hoe goed we het hebben. Het heeft me ook veel gegeven. Het gezellig samenzijn, de leuke verhalen, altijd een vrolijke sfeer, het gekakel. Verwachtingsvol. En die Turkse vrouw die me altijd begroette met: “Goedemorgen docent!” Met de Kerst van 2022 heb ik moet stoppen vanwege gehoorproblemen.
Maar het vrijwilligerswerk van Theo voor Taal Doet Meer is daarmee nog niet ten einde gekomen. Na 10 jaar taalcoaching is hij nu namelijk coach bij het project Erop Uit. Hierbij gaan vrijwilligers van Taal doet Meer met een groep nieuwkomers op pad om Utrecht te leren kennen.
“Wij wandelen dan ruim een uur door het centrum van onze mooie stad en vertellen er het een en ander bij. Aan bod komen onder andere: het Centraal Station, de markt op Vredenburg, de grachten, de Bibliotheek (waarin ook het Taalcafé onder de aandacht wordt gebracht), en het oude Stadhuis. Afhankelijk van de al aanwezige taalkennis van de deelnemers ontstaan dan veel interessante gesprekken. Ook hier geniet ik heel erg van en ik hoop het nog lange tijd te kunnen voortzetten.”
* Interview: Els Vegter, freelance schrijver/journalist en beeldend kunstenaar
* Tekst aangevuld augustus 2024
Wil je net als Theo bijdragen aan de zelfredzaamheid en kansen van taalleerders in de Utrechtse samenleving? Word ook vrijwilliger bij Taal Doet meer! Als coach, mentor of coördinator help je mensen sterker te staan in onze mooie stad. Voor meer info, check onze vacatures.
